Przemoc w rodzinie
PRZEMOC W RODZINIE- TO ZAMIERZONE I WYKORZYSTUJĄCE PRZEWAGĘ SIŁ DZIAŁANIE PRZECIW CZŁONKOWI RODZINY, NARUSZAJĄCE PRAWA I DOBRA OSOBISTE, POWODUJĄCE CIERPIENIE I SZKODY.
Występuje zwykle w dwóch odmianach:
Przemoc „gorąca” – u jej podstaw leży furia – dynamiczne, przeładowane emocjami zjawisko. Jest to potężna i ślepa siła, która przełamuje wszelkie hamulce.
Przemoc „chłodna” –różnego typu wyrachowane zachowania prowadzące do zniewolenia i podporządkowania drugiego człowieka.
CYKL PRZEMOCY W RODZINIE
Bywa, że zanim sprawca zareaguje agresją fizyczną, codziennie, latami, stopniowo obezwładnia naturalne mechanizmy obronne swej ofiary.
1. Faza narastania napięcia
Partner jest napięty i stale poirytowany. Każdy drobiazg wywołuje jego złość, często robi awanturę, zaczyna więcej pić, przyjmować narkotyki lub inne substancje zmieniające świadomość. Może poniżać partnerkę, poprawiając swoje samopoczucie. Prowokuje kłótnie i staje się coraz bardziej niebezpieczny.
Kobieta stara się jakoś opanować sytuację - uspokaja go, spełnia wszystkie zachcianki, wywiązuje się ze wszystkich obowiązków. Często przeprasza sprawcę. Ciągle zastanawia się nad tym, co może zrobić, aby poprawić mu humor, uczynić go szczęśliwym i powstrzymać przed wyrządzeniem krzywdy. Niektóre kobiety w tej fazie mają różne dolegliwości fizyczne, jak bóle żołądka, bóle głowy, bezsenność, utratę apetytu. Inne wpadają w apatię, tracą energię do życia, lub stają się niespokojne i pobudliwe nerwowo. Jest to wynik narastania napięcia, które po pewnym czasie staje się nie do zniesienia.
Zdarza się, że kobieta wywołuje w końcu awanturę, żeby "mieć to już za sobą".
2. Faza gwałtownej przemocy
Partner staje się gwałtowny. Wpada w szał i wyładowuje się. Eksplozję wywołuje zazwyczaj jakiś drobiazg. Skutki użytej przemocy mogą być różne - podbite oko, połamane kości, obrażenia wewnętrzne, poronienie, śmierć.
Kobieta stara się zrobić wszystko, żeby go uspokoić i ochronić siebie. Zazwyczaj, niezależnie od tego jak bardzo się stara, wściekłość partnera narasta coraz bardziej. Czuje się bezradna, bo ani przekonywanie sprawcy, ani bycie miłą, ani unikanie , ani bierne poddawanie się mu nie pomaga i nie łagodzi jego gniewu.
Po zakończeniu wybuchu przemocy, kobieta jest w stanie szoku. Nie może uwierzyć, że to się na prawdę stało. Odczuwa wstyd i przerażenie, traci ochotę do życia, odczuwa złość i bezradność.
3. Faza miodowego miesiąca
Sprawca wyładował już swoją złość i wie, nagle staje się inną osobą. Żałuje za to, co zrobił, okazuje skruchę i obiecuje, że to się nigdy nie powtórzy. Stara się znaleźć jakieś wytłumaczenie, przynosi kwiaty, prezenty, zachowuje się jakby przemoc nigdy nie miała miejsca.
Ofiara zaczyna wierzyć w to, że partner się zmienił i że przemoc była jedynie incydentem. Czuje się kochana, myśli, że jest dla niego ważna i znowu go kocha.
Faza miodowego miesiąca przemija i znowu rozpoczyna się faza narastania napięcia.
Z upływem czasu stopniowo skraca się, a coraz częściej występuje faza gwałtownej przemocy.
PAMIĘTAJ! Przemoc domowa jest przestępstwem!
CO SIĘ DZIEJE Z TWOIM DZIECKIEM
- Dzieciom często wydaje się, ze to one są winne temu, co dzieje się w domu. Myślą, że są przyczyną agresywnego zachowania swoich rodziców. Czują się winne i nielojalne wobec ofiary, jeśli darzą sprawcę uczuciem.
- Dziecko w przypadku odejścia jednego z rodziców przeżywa proces żałoby związany ze stratą , nawet jeżeli opiekun, który je opuścił jest sprawcą przemocy w rodzinie. Może także tworzyć wyidealizowany wizerunek sprawcy.
- Dzieci odczuwają zarówno miłość jak i nienawiść do rodzica, który stosuje przemoc. Żyją w chaosie emocjonalnym.
- Dzieci, które doświadczają przemocy mają trudności w nawiązywaniu bliskich kontaktów z rówieśnikami. Nie potrafią zaufać.
- Wiele dzieci odreagowuje agresją to co dzieje się w ich domach. Uczą się, że przemoc jest jedynym sposobem rozwiązywania konfliktów. W ten sposób także chcą zwrócić na siebie uwagę dorosłych i uzyskać ich zainteresowanie.
- Niektóre dzieci są gotowe zrobić wiele, by wszystkich zadowolić. Ulegają wszelkim prośbom, naciskom ze strony otoczenia. Czasami mogą pod wpływem innych, robić rzeczy, które są dla nich niebezpieczne.
- Dzieci często są zmuszane do pełnienia roli osoby dorosłej. Rodzice są zbyt zajęci swoimi konfliktami, by spełniać swoje rodzicielskie obowiązki. Dzieci pozbawione są swojego dzieciństwa.
- Dzieci chcą pozostawać w domu, ponieważ myślą, że w ten sposób mogą kontrolować przemoc. Dziecko opuszcza więc zajęcia w szkole, ma coraz gorsze wyniki w nauce, ma kłopoty z uczeniem się i koncentracją.
- Dziecko czuje się przygniecione ciężarem swojej bezradności wobec przemocy w domu. W niektórych przypadkach dzieci podejmują próby samobójcze jako ostateczne rozwiązanie swoich problemów.
- Nawet bardzo małe dzieci reagują burzliwie na zmianę sytuacji, odbierając od matki niewerbalne sygnały zagrożenia.
- Dzieci, które nie mają zapewnionej właściwej opieki gorzej się rozwijają się od swoich rówieśników.
- Konsekwencją życia w ciągłym stresie mogą być zaburzenia mowy.
- Dzieci często odczuwają dolegliwości somatyczne w związku z przeżywanym stresem, takie jak: bóle głowy, żołądka, moczenie nocne. Ich ogólny stan zdrowia jest zły.
- W wyniku przemocy, dzieci często doznają poważnych urazów fizycznych.
Przemocą jest zaniedbanie i niezaspokajanie podstawowych potrzeb członka rodziny.
Polskie prawo ściga sprawców przestępstw przeciwko osobom bliskim za:
- znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny( art.207 KK ),
- zmuszanie, tj. stosowanie przemocy wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia ( art.191 KK ),
- zgwałcenie, czyli przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadzanie innej osoby do obcowania płciowego( art.197 KK )
Uwaga! Przestępstwo to popełnia każdy, kto przemocą zmusza inną osobę do stosunku płciowego. Także wtedy, gdy robi to mąż gwałcąc własną żonę.
- kradzież na rzecz osoby najbliższej, tj. wtedy, gdy partner zabiera twoje lub wasze wspólne rzeczy (art.278 i 279 KK ),
- uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego, czyli uporczywe uchylanie się od obowiązku opieki i narażanie przez to osoby najbliższej lub innej osoby na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych ( art.209 KK ),
- rozpijanie małoletniego przez dostarczanie mu napojów alkoholowych, ułatwianie ich spożywania lub nakłanianie do spożywania takich napojów( art. 208 KK ),
- porzucenie osoby poniżej 15 lat, a także osoby nieporadnej ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, wbrew obowiązkowi troszczenia się o nich( art.210 KK ),
- uprowadzenie lub zatrzymanie, wbrew woli osoby powołanej do opieki, małoletniego albo osoby nieporadnej ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny ( art.211 KK ),
- grożenie innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona ( art.190 KK ),
- dopuszczenie się obcowania płciowego z krewnym w linii prostej, bratem lub siostrą albo z osobą pozostającą w stosunku przysposobienia ( art.201 KK ),
- dopuszczenie się czynu lubieżnego względem osoby poniżej 15 lat( art.200 KK ),
Według zapisów KK karana jest osoba, która doprowadza małoletniego poniżej lat 15 do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności, a także kto utrwala treści pornograficzne z udziałem takiej osoby,
- uderzenie człowieka lub naruszenie w inny sposób nietykalności cielesnej ( art.217 KK).
Policjant jest zazwyczaj pierwszym przedstawicielem organów ścigania wzywanym w sytuacji przemocy w rodzinie. Każda osoba wzywająca Policję ma prawo do:
- zapewnienia jej przez interweniujących policjantów doraźnego bezpieczeństwa,
- uzyskania informacji, kto przyjechał na wezwanie – dlatego można i należy zapytać o numery identyfikacyjne policjantów, a także o nazwę i siedzibę jednostki, w której pracują policjanci podejmujący interwencje,
- wykorzystania dokumentacji interwencji policyjnych ( notatek urzędowych ) jako dowodów w sprawie przeciw sprawcy przemocy,
- zgłoszenia interweniujących policjantów na świadków w sprawie karnej przeciw sprawcy przemocy,
- masz prawo żądać chronienia swoich praw także od Policji,
- masz prawo złożyć na Policji lub w prokuraturze wniosek o wszczęcie postępowania karnego wobec osoby, która krzywdzi Ciebie i Twoją rodzinę.
Pierwszym krokiem do przerwania przemocy w Twoim domu, może być prośba do policjanta o wdrożenie procedury Niebieskiej Karty.
Założenie Niebieskiej Karty:
- ułatwi policjantom uporządkowanie rejestracji śladów i wydarzeń w Twojej rodzinie,
- dostarczy ofierze przemocy informacji o możliwościach dalszego szukania pomocy,
- zmotywuje ofiary przemocy w rodzinie do żądania ochrony swoich praw i szukania pomocy,
- ułatwi dzielnicowemu prowadzenie dalszych działań prewencyjnych wobec rodziny, usprawniając współpracę z innymi służbami społecznymi przeciwdziałającymi przemocy w rodzinie,
- tworzy możliwość wykorzystania gromadzonej dokumentacji przez wydział dochodzeniowy i prokuraturę w czasie prowadzenia śledztwa i przy kierowaniu sprawy na drogę sądową,
- pozwoli wykorzystać specjalistów ds. nieletnich w sytuacji, gdy w rodzinie są krzywdzone dzieci,
- ułatwi rozpoznanie zjawiska przemocy domowej, skali zagrożenia, a co za tym idzie podejmowania odpowiednich działań zapobiegawczych.
Interweniujący Policjanci sporządzą:
Kartę A
Konstrukcja Karty A pozwala na udokumentowanie sytuacji mogących zaistnieć na miejscu zdarzenia oraz podejmowanych podczas interwencji działań.
Konstrukcja Karty A pozwala na udokumentowanie sytuacji mogących zaistnieć na miejscu zdarzenia oraz podejmowanych podczas interwencji działań.
Kartę B
Karta B stanowiąca informację dla ofiar przemocy zawiera katalog przestępstw, popełnianych najczęściej na szkodę osoby najbliższej, aktualne adresy i telefony instytucji i organizacji pomocowych oraz daje możliwość uzupełnienia jej o informacje dotyczące lokalnych placówek.
Karta B stanowiąca informację dla ofiar przemocy zawiera katalog przestępstw, popełnianych najczęściej na szkodę osoby najbliższej, aktualne adresy i telefony instytucji i organizacji pomocowych oraz daje możliwość uzupełnienia jej o informacje dotyczące lokalnych placówek.
Pamiętaj!
Sprawca przemocy wobec osób bliskich, gdy czuje się bezkarny, będzie dalej stosował przemoc, bez względu na składane obietnice.
Zgłoś się do ludzi, instytucji, organizacji zobowiązanych do udzielenia ci wsparcia i pomocy! Są to:
- Ośrodki Pomocy Społecznej,
- Punkty Konsultacyjno-Informacyjne dla Ofiar Przemocy,
- Prokuratura,
- Sądy Rodzinne i Nieletnich,
- Kuratorzy sądowi,
- Pedagodzy szkolni,
- Lekarze,
- Ośrodki Interwencji Kryzysowej,
- Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne.
Jeśli przemoc w rodzinie jest związana z nadużywaniem alkoholu, zgłoś się
do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Poradni Odwykowej.
do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Poradni Odwykowej.
Możesz zadzwonić:
- Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” tel. 0-801-120-002
- Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia Dla Ofiar Przemocy w Rodzinie ul. I Maja 196 Kielce tel. 041 366-10-52; 041 358-18-67,
- Schronisko dla Kobiet Ofiar Przemocy ul. Olkuska 18 Kielce tel. 041 345-90-66,
- Schronisko dla Kobiet i Punkt Interwencji Kryzysowej ul. Urzędnicza 7B, tel. 041 366-48-47.
